HET AFSCHEID VAN ONS MOEDER PHILOMENA BLOMMAERT

                      WOENSDAGNACHT 24:00 UUR

Hoy lieve Ton,

Ik ga je in deze brief vertellen over de afgelopen dagen.

Vooral omdat ik besef dat het doodgaan van ons moeder voor jou net zo´n schrik was als voor ons;maar dat we nu elkaar in de buurt hebben als troost en jij het daar op je eentje moet zien te verwerken.

Voor jou dus Ton;namens ons allemaal…Om toch een beetje te beginnen bij het begin voor mij/ons:..Disdagmorgen om half zes werd ik gebeld door onze Sjef(jr) met de mededeling dat hij een telefoontje had gehad van onze Pa, dat ons moeder heel ziek was; dat de broeder van de afdeling  er was en dat de dokter er  aan kwam

Al lang maak ik me voorstellingen van hoe dit moment er uit zou zien!...Ik dacht dat ik zo ontzettend zou schrikken dat mijn hart het zou begeven, of dat ik in paniek zou raken ( Heel veel gedacht en gedroomd hierover)

Op het echte moment bonsde mijn hart en trilde mijn hele lijf en toch was mijn geest rustig; een heel rare gewaarwording!...Ik kleedde me aan;deed voor mijn werk een aantal zakelijke dingen en maakte de bovenbuurvrouw wakker om die zakelijke dingen af te werken……………. Ging met een sigaretje op de trap zitten wachten op onze Sjef………..Op zich reden we heel rustig naar het Laar en ik had  het er onderweg met hem over dat als ons moeder weer een hersenbloeding had gehad, dat ik vond dat ze dan verdiende  om heel gauw “rustig” dood te gaan..Ik zei hem ook dat we maar voorbereid moesten zijn op het einde en dat ons moeder  een goed einde van haar leven verdiend  had…Aangekomen op ´t Laar,kwam Bep aangereden op haar fiets…..Bij de voordeur  van  het gebouw moesten we aanbellen en warden binnengelaten door een broeder die ons condoleerde: waarop ik reageerde van: “oh, dus ons moeder is al dood?..............Onderweg naar boven praatten we wat met de broeder die ook ontzettend geschrokken was.—Boven gekomen zaten er onze Pa en Frans en Gré..We gaven onze Pa een kus en liepen meteen door naar de slaapkamer…..Daar lag ze dan die moeke van ons!----Ik zal proberen te beschrijven wat ik voelde toen ik binnenkwam:Ik ging binnen en zag en voelde: ze is dood(dat is je blik)Toen dacht ik en zei ik:maar moeke,lieve scheet wat doe je nou?en voelde me intens verdrietig en toch blij;gek hé?...Ons mam lag eigenlijk tevreden te slapen en zag er ogenschijlijk wat witjes uit.En als je dat beeld vasthad dacht je,als je dan slaapt waarom doe je dan je ogen niet open?Omdat ze dood  is,dacht je verstand dan…………..Dit vertel ik je om je een beetje ´n beeld te kunnen schetsen,vanhoe lief ze erbij lag…..Toen terug naar de kamer waar Pa ook kon vertellen hoe het gegaan was….                    Die nacht had hij gebeld om ma te laten plassen;dat was gebeurd en de verpleger had haar terug in bed gelegd…Ma had nog twee maal gevraagd hoe laat het was.Waarna Pa haar  toch wat vreemd hoorde ademen;Pa dacht dat  Ma wat wilde drinken en zei:”er staat water op jouw tafeltje.Ma reageerde daar niet op en Pa stapte uit bed om haar te laten drinken..Toen zag hij dat haar ondergebit uit haar mond lag en stopte dit terug..Hij zag”de dekens niet meer bewegen” en voelde haar pols en belde toch met een vreemd gevoel de verpleging weer.

De verpleging kwam weer,waarop Pa reageerde” Ik denk dat ons moeder dood is”                                                     

Dit kon de broeder, bijna ongelovig( hij had haar net nog laten plassen!) alleen maar beamen. Aldus het verhaal van Pa………..Ondertussenwas(heel snel)Jan gearriveerd en bleef Frans proberen telefonisch iedereen te bereiken;wat soms moeilijk was(Rian was op cursus ergens in Nederland;Rob was op kamp;en bij jou gold het tijdsverschil)…….Zo langszamerhand kwam de een na de ander binnendruppelen……………..Ik ga nu niet in op wat ik allemaal zag,voelde en hoorde maar wil wel proberen een beeld te schetsen over de “sfeer”:hoe het was;ik kan momenten beschrijven.

*Als totaal bij iedereen:verdriet en toch blijheid om hoe ze dood was gegaan*gezegdes als:die lieverd,die moeke,die scheet ,die kuffel!...*Toch ook tevredenheid over niet nog meer pijn,afhankelijkheid;nog meer oefenen niet meer leidend tot resultaat van vooruitgang maar omdat  ¨t moet omdat je bloed moet doorstromen;niet nog meer moet beseffen dat je je plas wel wilt ophouden maar het niet meer kunt,en de vernedering te moeten voelen dat je broek of stoel weer nat is…*Sfeer in de zin dat we afspraken dat iedereen de gelegenheid moest krijgen om afscheid te nemen van ons moeder in haar eigen bed( ons moeder heeft de hele dag nog daar gelegen tot 18:00uur)…..*warmte:Iedereenliep in en uit op de slaapkamer(nog even zitten,nog even op bed gaan liggen naast haar(bep idem)nog even gedachten en gevoelens laten gaan,heel veel huilen en elkaar goed troosten. Ook op bed liggend de fotoos van jouw afscheid die middag bij Ad bekeken;het was zo gewoon dat ik wilde zeggen:Goh moe hier sta je leuk open we tegen elkaar zeiden;oh nee je kunt ze niet meer bekijken..wat stom.                  *Aan het bed veel herinneringen opgehaald.We hebben haar bed nog verschoond,haar baardje geschoren,haren gekamd en voor het laatst nog een klein beetje het “rooi lapke” gebruikt om haar mooi te maken…*OnzeGeert die met mooie gele rozen kwam en fijne achtergrondmuziek die op de slaapkamer bij ons moeder draaide;en die wij ook als fijn ervaarden….*Sanne,Sjors,Marjanneke en Louis die bedeesd oma bekeken en over haar arm aaiden en meteen als oplossing hadden dat Pa maar bij Oma Miltenburg moest gaan wonen,dan zijn ze niet meer alleen.*Mevrouw Puyenbroek die ¨smorgens om 8:30 uur gebeld moest woden van Pa en meteen kwam;die ons moeder bekuste en stamelde:dag lieve schat,ik heb zoveel voor jou gebeden….*Sanne die oma net een “pop van klei” vindt…*Sjors die veel verdriet heeft en een grote foto van oma boven zijn bed wil…*Karlijn die het zo zielig vindt voor Papa en Opa en vindt dat Opa maar  bij Opa Biggelaar moet gaan wonen.*Bram die met zijn verdriet geen raad weet en ruzie maakt op school..*Joep die op school snel een tekeing maakte voor Opa etc.etc..

Om 18:00uur stond toch echt de begrafenisonderneming voor de deur..Ik heb ons moeder nog overgetild op de brancard en de riemen om haar heen vastgezet…Toen samen met Rian bij de voordeur haar nog nagekeken tot ze de gang uit was….Daar ga je dan moeke je laatste weg! Diezelfde dag zijn we tussendoor samen bezig  geweest ieder voor zich om gedachten over ons moeder op papier te zetten;hoe het prentje moest worden opgesteld,de mis in elkaar zetten….Ik had als voorstel de mooie fotoo van de gouden bruiloft op ´t prentje,wat gelukkig met algemene stemmen werd goedgekeurd.

Inmiddels is het  vrijdagmiddag geworden.Heb nog geen tijd/rust genomen om deze brief af te maken.Ik zit hier  bij Pa op ´t Laar die eindelijk in een middagdutje gedommeld is(hopelijkkomt er nu even niemand binnen gevallen).Om16:00 uur gaan we afscheid  nemen bij de begrafenisonderneming….Ik heb alle kleinkinderen gevraagd iets te maken voor Oma:een briefje, of een tekening die ze zelf of door iemand van ons met een roos met een roos in de kist te leggen…Vanavond is de avondwake hier op ´t Laar en morgen de uitvaart………………………het misboekje is klaar,Bep en Geert gaan in de kerk verwoorden hoe ons moeder was (allemaal samen opgesteld)ook namens Pa en jou.Ook heb ik Bp gevraagd  of ze”Langs Berg en dal” op een bandje wil opnemen om in de kerk te draaien….Pater Linders doet de mis geassisteerd door Spitters en nog iemand waarvan ik de naam kwijt ben maar die momenteel vanuit Chili op vakantie is..Ton,deze brief doe ik op de post en verder verslag volgt snel…………………Heelveel lieve groeten en kussen namens ons allemaal en zaterdag ben je in woord en gedachten bij ons…tot dan…KUS …PHIL

Phil

                    Maandag avond

Hallo Ton.

Zoals beloofd aan jou probeer ik m´n verslag aan jou af te maken.Waar was ik gebleven?...Ik geloof bij ´t tijdstip dat we ´smiddags naar ons moeder zouden gaan om afscheid te nemen,Samen met Rian in de auto er naar toe…Ik had voor alle kleinkinderen en achterkleinkinderen ´n roos  gekocht en er een kaartje aan gedaan met de naam.De kleinkinderen die wilden had ik gevraagd of ze ´n tekening of brief voor Oma wilden maken Toen Rian en ik bij de begrafenisonderneming kwamen stond daar de kist met ons moeder er in, die er weer voor mij heel tevreden in lag….Alleen was iedereen doodstil,wat ik niet wilde zo.Dus ik kwam binnen met m´n emmer rozen en zei:Hoi moeder hier zijn we allemaal weer,en begon al pratend de rozen te pakken….Koen zei meteen:ik denk,dat tante Phil iets vergeet. Waarop ik zei:ik denk dat ik begrijp wat je bedoelt.Jij denkt dat ik tegen Oma praaten dat ze me niet kan horen en dat klopt ook.Maar Oma zou het maar raar vinden dat we nu ineens niks meer zeggen; we kunnen toch samen over Oma praten….Sommige kleinkindern pakten hun roos en we gingen praten over de tekeningen die de kinderen  op ons moeder legden…....Weer wat indrukken:*Jeroen schreef:U bent uit mijn oog verloren,maar diep in mijn hart geworteld.   *Joep had ´n tekening van de fotoboom van de gouden bruiloft;één fotoo was eruit gevallen en met ´n pijltje verwees naar beneden waar ´n kistje stond met Oma derop….*Sjors schreef:SNOTTER,SNOTTER de groeten aan Jezus.Tot over 80 jaar in de hemel.Ik ben wel blij dat u dood bent dan hebt u geen pijn meer…Hij had ook ´n hart getekend met een scheurtje erin,waaronder hij schreef:”mijn hart”….*Sanne  tekende:bloemen,´n konijn met allerlei spreuken:dag lieve Oma,dit is ´n konijn,u hebt nu geen pijn meer..*Jeroen vond de rozen wel ´n gaaf idee want het was wel ´n lekker zooitje op Oma zo en daar hield ze wel van…---

En Ton ik moet echt iets stouts bekennen…Toen iedereen vertrokken was en Rian en ik er nog stonden( ik met het idee van er zal vast nog ´n Muts komen op ´t laatste moment en die moet ook gesteund worden) zei ik  tegen Rian:Ik ben eigenlijk zo nieuwsgierig naar al die brieven die daar liggen,maar eigenlijk zijn ze heel privé…Maar ons moeder kan ze niet meer lezen,dus hebben we samen gedacht da tons moeder dat wel goed zou vinden :..Een brief van Maaike was dichtgeplakt  dus dat hebben we zo gelaten…*Koen schreef ´n lange brief waarin dit fragment:Oma ik zal u missen;U was de Oma die tenminste iets begreep;er zijn van die oma´s en die begrijpen niks.Ik vond het fijn bij U te komen.*Ook Saskia schreef een lange brief van dezelfde strekking..Op het laatste moment kwamen inderdaad onze Sjef en Marian nog die we er fijn bij konden betrekken..Toen terug naar onze Pa ( die trouwens ons moeder in de kist nog heel lief kuste voor hij  wegging             )..We hebben de eettafel uitgetrokken en zaten weer net als vroeger weer met heel veel rond de tafel.Dit paste voor mij gevoel er ook helemaal bij.

Daarna naar de avondwake. Mevr van Tiggelen wilde zelf de bloemstukjes maken en José en ik haden bloemen gekocht:Heel simpele witte roosjes en 2 witte boeketten..Ook Mevr Puyenbroek Wilde een bestaand boeket plaatsen omdat ons moeder had gezegd hoe mooi ze dat vond..Ook dat mocht..De recreatieruimte zat stampvol en pater Linders sprak heel persoonlijk: Hij had het er over de situatie dat de zaal ook zo vol was en dat we  allemaal toen jouw feest daar vierden..en dat het zo fijn was.Hij vertelde ook behoefte te hebben te vertellen hoe wij afscheid hadden genomen,dat hij daar van onder  de indruk was en dat hem dat ook verrijkt had…Hij vertelde dat de kinderen moeder nog  niet wilden laten gaan en moeder nog even bij zich wilden houden..Hij was ook geroerd door de kleinkinderen die Oma nog kusjes hadden en dat vertelde hij ook tegen ze..Ook de ooms en tantes waren echt geroerd.

Ik besloot  meteen  dat ik nog  ´n keer terug wilde naar de begrafenisonderneming (´smiddags was het afscheid van het eigen gezin en´savonds na de  avondwake  voor  anderen)

Ik wilde ook dat anderen niet alleen in ´n kist stonden te kijken, maar echt afscheid konden nemen…Ook met ooms en tantes gepraat over de tekeningen..Ze vonden het wel heel emotioneel  denk ik maar dat is niet erg..*Tante Toos die toch dichterbij kwam om nog goed te kunnen zien..Oom Rook die het niet kon geloven volgens tante Ietje en het nu echt moest en kon geloven..ons moeder kuste en als een klein kind begon te huilen en die  we naar tante Toos stuurden om even afstand te nemen en even als broer en zus alleen te zijn…Het mooiste beeld wat ik zelf bewaar is:..Marij van Rob had veel verdriet en Rob was op kamp en moest  weer terug naar z´n kamp..Marij  voelde  zich heel eenzaam en de kinderen reageerden ook total anders dan zij graag wilde.Marij is goed opgevangen door Marij van onze Ad en onze Harrie..maar  toch.---Onder de avondwake had Maaike tegen Karlijn verteld dat Oma zo lief in haar kist lag en dat Karlijn echt moest gaan kijken en dat ze dan wel mee zou gaan en Karlijn vasthouden….Hierop wlden Bram en Erik ook mee en Marij en Rob ook ..Ik kwam net buiten bij de begrafenisonderneming en zag hen in de verte aankomen…Ik vroeg:zal ik nog even met jullie terug gaan? Ja dat vonden ze wel fijn; in de verte zag ik ook  Elke en anderen aankomen die het ´smiddags niet gedurfd hadden…*Het laatste beeld wat ik hiervan heb is:…Ons moeder bezaaid met rozen,tekeningen en brieven en met het grootste deel van haar kleinkinderen,waaronder Maaike die de kinderen van Rob en Marij bij de hand hield en huilend troostte.Marij en Rob die samen met hun kinderen er toch stonden als ´n familie..Elke die niet durfde en die ik bij de hand pakte en zei:kom maar dichterbij,ik hou je vast en zei:dit is echt niet eng;ik ben blij dat ik toch gekomen ben…

´n Kleinkind ik weet  niet wie zei:volgens mij gaat Oma echt nog,op en en neer met haar adem.*´n Kleinkind zei:dadelijkdoet Oma gewoon haar ogen open en steekt haar tong uit.!

Daarna weer terug naar Pa….Omdat verder niemand zich spontaan aanbood om onze Pa te begeleiden heb ik maar voorgesteld dit te doen.Wel ons Rian gevraagd om me hierbij te helpen Ik zei:we zijn gewoon een goed team samen vandaag, en door alle rijke ervaringen hadden we het idee dat we dat samen aankonden.

Zaterdagmorgen—Ik was bloednerveus:kan ik dit wel?:…Stond in de keuken naar buiten te kijken en zag de zon door komen waarbij ik dacht “hoi moeder daar ben je al weer.We waren natuurlijk veel te vroeg bij Pa en het wachten duurde erg lang;we waren alle drie nerveus……Eindelijk konden we gaan en Pa deed voor de zekerheid toch een luier aan omdat hij de laatste dagen niet kon,maar  wel moest plassen( een heel gefidel geweest om hem toch op een veantwoorde wijze z´n pillen in te laten nemen)..----------Bij de Kerk stonden al mijn collegas en ik zei hen hoe fijn ik het vond dat zee r waren;ik vroeg hen voor mij te duimen omdat ik dacht wat er nu zou komen heel erg was en dat ik zo zenuwachtig was…Rian en ik liepen samen met Pa de kerk door;ik zag al mijn vriendinnen zitten en dacht ik kan dit…*Ik heb zo bewust daar gezeten;had Rian gewaarschuwd niet te kijken als de kist werd binnengereden,maar pas te kijken als de kist er stond…………Ton,..het was allemaal zo ongelooflijk fijn..Ik heb iedereen gezien die in de kerk was (de kerk was vol) ik heb de hele mis  bewust naar de kist kunnen kijken en alleen maar het beeld gezien van een tevreden vrouw,moeder en oma die daar in een kistje lag met haar rozen en tekeningen en die dacht:het is goed,en  die omringd was door weer zoveel mensen die van haar hielden dat ik alleen maar blij kon zijn..Pa was heel druk bladerend in zijn misboekje,zong  af entoe ´n liedje mee en  zocht alsmaar geld voor de schaal;was alleen echt bij de les toen ´t over jou ging en toen Bep en Geert naar het altaar gingen om namens ons en ook jou over ons moeder te vertellen.We hadden allemaal samen iets over ons moeder  opgeschreven…*Ons Bep die op haar zo eigen manier begon te praten over “ons moeder”…*Toen onze Geert,die even daar achter de microfoon stond en voor velen heel lang niets zei en toen zei:ik moet even wachten want mijn hart bonst zo.En toen over ons moeder de dingen verteldein relatie met onze Pa, de kleinkinderen en jou(heel rustig toen)..*Maaike en Karlijn die de voorbeden lazen..+En als perfect einde van de mis (langs berg en dal, mijn idee. (Maar een idee is leuk,maar een ander moet het toch maar uitvoeren!)…*Het laatste beeld van de mis:Ons Bep die op ´n bandje heel ingetogen langs berg en dal zong en voor mijn gevoel de kist die onder dit lied zachtjes uit de kerk gleed.Ook  toen kon ik wel heel gemotiveerd maar ook blij de kist nakijken-perfect voor mijn gevoel, dit einde van de mis…..Het gevoel dat me van de mis is bijgebleven is veel verdriet maar geen drama,veel hechtheid  zachtheid en heel veel mensen dichtbij elkaar….Iemand omschreeef de kerkdienst als volgt:Ikhad het gevoel dat hier een hechte familie zat, en ik vond het fijn hier  even bij te mogenhoren…

Toen naar de begraafplaats..ook dat leek me erg eng;ik dacht  tevoren:daar stort ik in…Ook dat gebeurdeniet;ik vroeg wel iedereen die achters  ons liep aan te schuiven,dichtbij elkaar te blijven en dat gebeurde.,en maakte ook deze laatste gang tot een geode..Heel wonderlijk ook er kwamen zo veel mensen achter je dat je het gevoel kreeg:hier lopen we met velen;het  is goed….Het enige wrange moment vond ik toen ik besefte dat Pa eigenlijk nu naar z´n eigen begraafplaats liep,hij had gezegd het belangrijk te vinden bij ons moeder begraven te worden. Bij het graf aangekomen stond er weer ´n grote mensen:  Pa,kinderen,kleinkinderen,ooms,tantes,neefjes en nichtjes…Na de gebeden vroeg de lijkman of iemand nog iets wou zeggen.Waarop ik onbewust zei:Nee,het is goed;ons moeder nog een handkus gaf en samen met Pa en Rian als eersten de stoet weer voorging…

Ook wat daarna gebeurde voor mijn gevoel perfect. Door omstandigheden konden we niet op Vobiko terecht, en ik stelde voor om het maar bij Bep te doen(zonder Bep dit te vragen op dat  ogenblik:lekker mens ben ik hé om er meteen van uit te gaan dat een ander daar wel  ja op zegt !?.....Na toch wat gedoe (wat zou het weer doen;want bij slecht weer kan niet iedereen binnen zitten) ging Bep meteen organizeren…Ook hierin werkte alles mee:de zon scheen totdat een aantal mensen naar huis waren:Toen begon het  te regenen en onweren en kon iedereen met gemak binnen zitten……*weer een beeld:..Ons Bep had weer aan alles gedacht.De laatste fotos van ons moeder  bij jouw afscheid van Ad hingen in de keuken met een lijst voor de bijbestellingen…Op de tussendeur hing een bordje met WC…witte tafelkleedjes met kleine mooie boeketjes….Ook buiten tafels en stoelen om te zitten…..              Ook hierbij weer het beeld:Ons Moeder vond het altijd zo fijn bij ons Bep;goed dat  we hierweer afscheid kunnen nemen..Op het laatst vond iedereen het moeilijk om afscheid te nemen van ELKAAR. Je wilde zo graag dit vasthouden en bij elkaar blijven.

Zondagmiddag……….Er zijn er weer veel naar het Laar getogen om toch elkaar weer op te zoeken..Onze Frans en Gré zijn vanmorgen met Pa naar de mis geweest en gaan met hem naar het tuinfeest op het Laar..Een aantal gaat naar Babette die een feestje geeft omdat ze geslaagd is…Ad heeft op dringend verzoek van Pa fotoos gemaakt van de kist ,die nu al bij Pa liggen…Iedereen is hier heel tevreden over en denkt dat jij tezijnertijd er ook nog iets aan kunt hebben..

We gaan naar ´t feest van Babette en horen daar dat de moeder van Marij van onze Ad een longbloeding heft gehad..Harry en Ella gaan er meteen naar toe..´sAvonds ga ik ook nog --- even..Ook Pa verschijnt nog even op het feest van Babette---Bekaf ga ik naar bed…...

Maandag …Vanmorgen voor het eerst weer gewerkt…Heel raar: jij hebt stil willen staan bij iets heel  belangrijks en de wereld is gewoon doorgedraaid…Op mijn werk aangekomen vinden alle collegas  het heel moeilijk om mij te benaderen..:ze zijn zwaar onder de indruk van de begrafenis en moeten daar zelf eigenlijk mee klaar zien te komen..Ze zijn zeer dicht bij zichzelf uitgekomen met hun emoties en hebbenhet daar moeilijk mee----Ook hebben ze m´n lievelings patient vorige week vanuit onze dagverzorging naar het ziekenhuis moeten laten brengen  waar ze van onder de indruk zijn..Ik sla de krant open en zie dat deze mevrouw is overleden   (mijn fiepke  van de dagverzorging) Weet even niet wat ik nou allemaal moet voelen…..Ook de andere mensende binnenkomen meted bus voelen dat hier iets geks gebeurd en reageren verward …in deze complexe situatie pakt een verwarde mevrouw onthutst haar tas uit. ( ze heeft altijd een bruine tas bij met haar spullen) Nu heeft zee en sort badtas bij met daar in weer een tas en daar tovert ze 3 theebusjes uiteen rood shawltje en ´n alpinopet, en vertelt heel verdrietig dat  ze buiten haar tas ook nog een dekseltje van haar  theebusje mist…..Dit paste zo helemaal in deze idiote situatie dat ik bijna de slappe lah kreeg..Ik gaf haar ´n Tas (zak)van Albert Heyn om alles in te doen en  zeker te weten dat haar bruine tas thuis lag..Deze zak van Albert Heyn zag ze als´n echt kadoo en ze zei:U vindt me zeker aardig? Waarop ik zei dat ik haar eigenljk wel aardig vond……………De rest van de dag deed ik maar zo´n beetje wat in mij opkwam..Thuis gekomen (bekaf) ging de telefoon en vertelde Bep me  dat Pa in het ziekenhuis lag..Hij had veel las in zijn blaas enhad zelf besloten dat het maar beter was om naar het ziekenhuis te gaan omdat hij de hele nacht niet had geslapen en vaak moest plassen en niet kon…Gelukkig belde net een vriendin op die met me mee naar ´t Laar reed om spullen op te halen;samen gingen we naar het ziekenhuis..Onze Pa was heel opgelucht,want hij was inmiddels 3 liter plas kwijt.

Woensdagavond:Pa heeft de eerste onderzoeken achter de rug en zal waarschijnlijk vrijdag geopereerd worden..Een verder  verslag  volgt.------Ton,ik hoop dat je door dit verhaal ook een beetje kunt voelen he het was……………….Voor ons was je er in ieder geval bij..

Wel wil ik je vragen mijn 2 brieven ´n keer te kopiëren en me terug te sturen, zodat  ik voor mezelf ook een sort total op papier heb.Nu staat alles in mijn geheugen gegrift,maar toch fijn om weer ´ns terug te lezen.

Lieve Ton ´n dikke zoen  Phil

                                                                                             Molenhoek, 25-06-90

Lieve Ton

Ik denk, dat woorden van diep medelijden met iemand die het ergste verdriet is overkomen, in laatste instantie, conventioneel blijven en incapable zijn de afectieve inhoud in een uitdrukkingsvorm weer te geven.

Woorden schieten te kort des te meer als het om een verlies van een zo bijzondere moeder gaat,die in ons hart als symbool van moeder en mensenliefde zal blijven,die haar hele leven aan haar familie heeft gewijd.

Ik denk,dat geestelijk fluidum, die haar blik altijd heeft uitgestraald-zonder woorden-de menselijke gevoeligheid bij haar kinderen heeft ontwikkeld en gecultiveerd, die, op hun beurt, deze geweldige eigenschap aan hun eigen kinderen zullen blijven overbrengen.

Ma was de kern van de familie-eenheid, die zo´n bijzondere indruk op iedereen die jullie familia kent, maakt. Ik had het geluk om in deze familia zo hartelijk opgenomen te worden en van moeders liefdeuitstraling te mogen meegenieten. Haar rust en bescheidenheid was voor  velen uit haar omgeving en-memento mori-om af en toe , door vergelijking, van hun vanitas en egoïsme bewust te worden.

Voor mij blijft Ma in mijn herinneringen mijn tweede lieve en zorgzame moeder,die haar verdiende plaats in mijn hart heeft ingenomen

Sterkte

                  Lia—